Wintertijd: dit zijn de effecten op je biologische klok

Op zondag 28 oktober gaat de klok weer een uur achteruit en breekt de officiële wintertijd aan. Je kunt dus lekker een uurtje langer blijven liggen, maar het is wel eerder licht en vroeger donker. Hoe dichter we bij het najaar komen, hoe korter de dagen worden en hoe minder daglicht we zien. Veel mensen hebben in meer of mindere mate last van dit daglichttekort. Hoe zit het met de effecten van de wintertijd op onze biologische klok?

Minder licht in de wintertijd en de invloed op onze biologische klok

In de wintertijd zien we minder daglicht: het is kouder en donkerder en we gaan niet zo vaak meer naar buiten. Licht heeft echter een groot effect op de biologische klok: het beïnvloedt onze stemming, alertheid en zelfs eetlust. Ook is licht erg bepalend voor ons slaap- en waakritme. Het tekort aan daglicht in de donkere tijd van het jaar geeft onze hersenen een seintje dat we moeten gaan slapen, wat kan zorgen voor vermoeidheid en minder energie. Omdat licht ook onze stemming beïnvloedt, kun je je bij een tekort aan natuurlijk licht somberder voelen.

Ben je in het najaar ineens heel erg moe, worstel je met een energietekort en voel je je minder positief? Dan kan het zijn dat je een winterdip hebt, ook wel bekend als de winterblues, herfstdip of najaarsvermoeidheid. Zijn de klachten heftiger en kun je in het dagelijks leven niet tot nauwelijks meer functioneren, dan hebben we het zelfs over een winterdepressie of seizoensgebonden depressie. Of je nu een winterdip of winterdepressie hebt: het daglichttekort in de herfst en winter speelt een belangrijke rol.

De effecten van lichttherapie

Gelukkig kun je de klachten van een winterdip of winterdepressie eenvoudig thuis verminderen. Lichttherapie helpt om het tekort aan daglicht te compenseren. Gewoon kunstlicht is te zwak om de effecten van een daglichttekort tegen te gaan. Het licht van een daglichtlamp is anders door de hoge lichtsterkte (lux). Daglichtlampen zijn er in allerlei soorten en maten, maar het principe is hetzelfde: dagelijks in de ochtend een half uur voor de lamp zitten kan al na een week of 2 zorgen voor een vrolijkere stemming, meer energie en een uitgeruster gevoel.

Moeite met opstaan

Niet iedereen heeft natuurlijk een winterdip, maar veel mensen vinden het in het najaar wel moeilijker om uit bed te komen als het buiten nog zo donker is. In dat geval is een wake-up light ideaal: een lichtwekker bootst een opkomende zon na, zodat je hersenen het signaal krijgen dat de dag begonnen is. Zo kun je beter uit bed komen en de dag vrolijker beginnen en ben je de hele dag door energieker.